جوجیتسو یک هنر رزمی قدیمی از کشور ژاپن است که بخاطر مدعی بودن چند کشور و المپیکی نبودن این رشته در ژاپن بصورت رسمی کار نمی شود و فقط چند استاد در منازل و یا باشگاهای خصوصی تمرین و آموزش می دهند.اما تاریخ مکتوب جوجیتسو اولین بار در دوره نارا (حدود 710 تا 794) با ترکیب اشکال اولیه سومو و هنرهای رزمی مختلف ژاپنی که برای جنگ نزدیک در میدان جنگ استفاده می شد
جوجیتسو روش رزمی برای مبارزه افراد عادی با سامورایی‌ها دوران حکومت فئودالی ژاپن بود. در نتیجه روش مبارزه یک شخص بدون سلاح یا دارای یک سلاح کوتاه با یک حریف مسلح و زرهپوش بود.
از آنجا که حمله مستقیم به یک حریف زرهپوش بی‌فایده است، مبارزان بایستی از روشهای دیگری استفاده میکردند فنون گرفتنی، پرتابی ،قفل مفصل، خفه کردن وحتی خشن تر ضربه به چشم برای خنثی کردن حمله حریف استفاده میشد و این تکنیک‌ها بر مبنای استفاده از انرژی حریف علیه خودش بوده است.
تکنیکهای جوجوتسو از بخش‌ها ی زیر تشکیل شده‌اند:
- ضربات پا و دست و سر (Atemi Waza) به نقاط حساس بدن حریف
- بلاک کردن و دفاع کردن ضربات
- اجتناب (جا خالی کردن) یا Furimi
- تکنیکهای پرتابی(Nage Waza)
- گلاویز شدن(Katame Waza)
- خفه کردن ها(Shime Waza)
- خرد کردن مفاصل(Kansetsu Waza) آرنج، شانه، مچ دست، انگشتان، گردن، زانو و مچ پا
- نگاه داشتن ها(Osae komi Waza)
- تکنیکهای فرار(Fusegi)
- افت‌ها و غلت زدن خوردن ها(Ukemi)
- تکنیک‌ها ی فشار دادن نقاط پر از اعصاب و فلج کننده(Kyusho Jutsu)
- هم آوردن‌ها (تکنیکهای حمل متهم)
- دفاع از خود (Goshin Jutsu)
- کار با جنگ‌افزارهایی چون تونفا، سای، بو، جو، کاتانا، باتوم تلسکوپی
جوجیتسو را به نوعی مادر همه ورزشهای می دانند و با تفکیک هر یک از فنون و ضربات ورزش جدیدی را متولد شده است. از رشته های ورزشی که از جوجیتسو الهام گرفته اند میتوان به سبک خاص مانند جودو، سامبو، ام ام ای، جیوجیتسو برزیلی، ای ار بی میتوان اشاره کرد.استادان جوجیتسو در ابتدا به هیچ غیر ژاپنی آموزش نمی‌دادند اما با گسترش آن ،دیگر افراد در کشورها هم به جوجیتسو روی آوردند و به احتمال زیاد جوجیستو ای که در زمان سامورائی ها آموزش داده می شد خشن تر و برای جنک درمیدان بود که امروزه با سلایق اساتید و قانون کشورها تغییرات زیادی کرده است.
تمرین کنندگان جوجیتسو ، در استفاده از بسیاری از حرکات بالقوه کشنده یا فلج کننده ، مانند پرتاب ها، قفل مفصل ، تمرین سختی انجام میدهند. با این حال ، از آنجا که هنرجویان بیشتر در یک محیط غیر رقابتی آموزش می بینند ، خطر به حداقل میرسد.
معنی جوجیتسو
کلمه جوجوتسو یا جوجیتسو را می توان به دو قسمت تقسیم کرد. “جو “نرم بودن” ، “انحطاف پذیری” ، “مقابله نکردن درمقابل نیروی حریف “خارج شدن از مسیر آسیب” است. “جوتسو” اصل یا بخش “عملی” جو-جیتسو است. در ژاپن این کلمه به معنای علم یا هنر است .جوجیتسو بیشتر اینگونه معنی می‌شود: تکنیک استفاده کردن از نیروی خود حریف برای پرتاب کردن یا شکست دادن او.
واژگانی همچون جیوجیتسو یا جوجیتسو نادرست هستند. چنین واژگانی در کانجی وجود ندارد. این واژگان به دلیل شنیدار نادرست یا یا ناتوانی اروپاییان در گویش واژهٔ جوجوتسو پدیدار شدند. گویش جوجیتسو بیشتر در میان انگلیسی‌ها یا آمریکایی‌ها رواج دارد و گویش جیوجیتسو بیشتر در میان ژرمن‌ها و برزیلی‌ها دارد.
رشته های ورزشی ازجوجیتسو الهام گرفته اند
- ورزشیهایی که از جوجیتسو گرفته شده و تکنیکهای خطرناک آن حذف شده و امروز ورزش المپیکی است جودو می باشد که در اوایل قرن ۱۹ توسط جیگارو کانو ابداع شد جودو بهبود یافته وعلمی شده جوجیتسو است.
- سامبو را هم میتوان گفت جوجبستو ژاپنی است با این تفاوت که سلاحهای سنتی از آن حذف شده و در سبک های کامبت سامبو، اسپرت سامبو، سامبو آزاد و سامبو دفاع شخصی تشکیل شده است.سامبو نوع دیگر mma است.
- رشته‌های رزمی آیکیدو ، هاپکیدو و بعضی از سبکهای کاراته از دیگر رشته‌های رزمی هستند که بر مبنای جوجیتسو پایه‌گذاری شده‌اند.
- جوجیتسو برزیلی هم رشته‌های دیگری هست که بر مبنای جوجیتسو و جودو تکامل یافته که با سرعت در جهان در حال گسترش است.
جوجیتسو برزیلی به پرتغالی( Brazilian jiu jitsu )نوعی هنر رزمی است که بر فنون گلاویزی و مبارزه در وضعیت خاک تأکید دارد. در مبارزات این رشته هدف نهایی به‌دست آوردن وضعیت برتر نسبت به حریف و بی‌دفاع ساختن او با استفاده از تکنیکهای قفل‌کننده‌است .
جوجیتسو برزیلی در اوایل سده بیست میلادی از هنر رزمی ژاپنی کودوکان جودو برگرفته شده است.اساس سبک جوجیتسو ژاپنی برخی مدارس ژاپن طراحی شده بود. از میان فنون جودو و جوجیتسو در جوجیتسو برزیلی تأکید بیشتر بر نه-وازا (فنون خاک) است. بنیان‌گذار این رشته برادران کارلوس و هلیو گریسی هستند.
کارلوس جودو را از میتسویو مائدا استاد ژاپنی مقیم برزیل آموخت و سپس آن را به برادران و اعضای خانواده خود آموخت.
قدرت این رشته رزمی برای نخستین بار با شروع مسابقات آزاد یواف‌سی که مبارزان از کلیه رشته‌ها در آن شرکت میکردند و پیروزی‌های اسطورهٔ این رشته رویس گریسی (Royce Gracie) بر همگان اثبات شد او با تمام سبک های ورزشی مبارزه کرد و میخواست ثابت کند این ورزشهای رزمی فقط پریدن یا چرخیدن و لگد ومشت نیست و جوجیتسو برتری بیشتری نسبت به این ورزشها دارد .
اما از دیگر پسران هیلو ،ریگسون گریسی است که نقش بسزایی درآموزش این ورزش دارد.ریگسون کمربند قرمز دان 9 در رشته جوجیتسو برزیلی است. ریگسون گریسی در جوجیتسو 19 برد رسمی دارد که 11 برد او با ورزشکاران غیر جوجیستو بوده و 8 برد با نفرات برتر جوجیتسو بوده است
این رشته بر این اصل تأکید دارد که یک شخص کوچک‌تر و ضعیف‌تر با به‌کارگیری صحیح تکنیک‌ها و شناخت شیوه‌های جابه جایی نیرو می‌تواند یک مهاجم بزرگ‌تر و قوی‌تر از خود را شکست دهد .
امروزه تمرین و آموزش جوجیتسو برزیلی برای شرکت در مبارزات آزاد به یک اصل بدل شده‌است.